VẠN VẬT ĐỀU CÓ TÂM HỒN
Khi chiến tranh lan rộng ra miền Bắc thì lũ trẻ nhà chúng tôi về quê sơ tán theo bà nội. Ông chú lúc đó là sĩ quan quân đội từ làng tham gia kháng chiến trước 1945 không có tấc đất cắm dùi vác đơn lên xã trình bày , Xã liền cấp cho mảnh đất chừng một sào ở xóm mới từ đó dựng lên mái nhà tranh ba gian mua ở xã bên cạnh, cũng cột xoan, đòn tay tre ngâm rất chắc chắn.
Ngôi nhà nhìn về hướng nam rất mát , từ đó mấy cô cậu lít nhít cũng trồng cây ăn quả theo mô hình cô bác trong làng.
Góc vườn dưới gốc cây nhãn làm một cái hầm chữ A, trồng cây mít cạnh giếng, na xung quanh sân, chuối trồng góc vườn rồi cũng giành một khoảnh trồng rau mùa nào thức đó.
Làm gì có phân bón chỉ có cái nồi hông chứa nước giải pha loãng tưới mà cây lên tốt bời bời. Mùa na, mùa nhãn hái cả thúng ăn dần không bán quả nào.
Cây mít mấy năm chưa có quả, sáng ngày 5 tháng năm bà tôi gọi đứa cháu nhanh mồm nhanh miệng trèo lên cành mít để khảo :
- Cây mít kia !
- Dạ, dạ !
- Sao tao trồng mấy năm chăm bón kĩ càng mà không ra quả, hẹn ngày này sang năm ra quả nghe chưa?
Nói xong bà vung cái roi quất vào cây mít vài cái.
- Dạ dạ , cháu xin ra quả ạ !
Cậu bé nói rất thành khẩn và tụt xuống.
Mấy bà cháu phấn khởi vào nhà bưng mẹt hoa quả và rượu nếp thơm lừng đã chuẩn bị từ trước ra giữa nhà Giết sâu bọ.
Sang năm cây mít bói và ra quả thật. Giống mít mang từ Sơn tây về ít xơ,nhiều múi to lớn màu vàng mỡ gà lại có nước trong múi ngọt lịm. Bao nhiêu năm về sau lũ trẻ đã lớn đi xa về gần đều hỏi thăm cây mít quí.
Ở miền quê ấy các cây cối con vật nuôi trong vườn đều được coi là thành viên, cùng chung buồn vui của Đại gia đình . Làm thịt con gà con vịt ,chặt hay di chuyển cây lưu niên, hái vài lá trầu không cho bà đều có lời xin phép thần thánh đâu đó ở tít tận trời cao, không thể vô tâm tùy tiện.
Một lễ nghi đơn giản nhưng nó gieo vào đầu óc những đứa trẻ mầm mống của cái Thiện. Một phong tục ĐẸP mà chúng ta nên gìn giữ cho muôn đời.
Tết Đoan ngọ, 5 tháng Năm Nhâm Dần.
NBS
03/06/2022
Ảnh : Cây mít bói quả.
