MIẾNG NGON NHỚ LÂU

MIẾNG NGON NHỚ LÂU

Ngày còn bao cấp tem phiếu , người làm chính sách tiêu chuẩn lương thực thực phẩm cho các ngành nghề, tầng lớp trong xã hội giống như một cái máy. Nó trơ trơ vô cảm trước thực tế sinh động của cuộc sống. 

Làm thày giáo thì tiêu chuẩn lương thực là 13kg gạo /tháng dù hình thể có giống ông Hộ pháp to như thày Năm dạy quân sự hay nhỏ thó như thầy Ánh dạy Trắc địa. 

Còn sinh viên thì 17kg gạo / tháng dù mày như con trâu mộng hay còi như học sinh cấp III. Câu chuyện còn dài và lâm vào sự tắc tị nếu mang ra tranh luận.

Thày cũng như học trò đều lép kẹp cái bụng. Bằng chứng là hồi đó rất ít người béo tốt. Nếu có ai đó mỡ màng chút thì chắc chắn y đã được ra khỏi biên giói kiếm chút thịt cá bơ sữa để có làn da mượt mà như ...da em bé.

Thày giáo chủ nhiệm lớp mình còn chia sẻ: 
 

Vừa mì vừa gạo vừa khoai
Vừa thày vừa chuột mười hai cân tròn
Lại còn cân thiếu cân non
Chia ngày ba bữa hỏi còn là bao?

Mười ba cân chứ sao lại là mười hai. Chỉ mười hai cân thôi vì phải tiết kiệm mỗi người 1kg/ tháng cho ... cho đồng bào Mozambic ??? 

Còn sinh viên trong cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới thì bữa sáng tự túc có khi là bánh mì, bánh dợm, bánh cuốn, nước chè hay...... nước trắng cầm hơi. Bữa trưa , chiều ăn tại  nhà ăn tập thể. 

Lương thực thực phẩm tùy theo tình hình, có thể là cơm độn ngô, bánh bột mì nặn hấp gọi là nắp hầm, hạt bo bo nấu .... cùng với canh rau lõng bõng, vài miếng thịt bèo nhèo hay cá đồng tiền kho đầy xương tanh lợm, nay không còn thấy trên thị trường.

Đám sinh viên ấy được đào tạo để nghiên cứu khoa học những vi phân, tích phân, đám mây điện tử ... thậm chí cả qui luật sự vận động của vật chất của xã hôi , toàn những vấn đề cao siêu to tát cả. 

Lũ học trò "mải mê học quên sớm trưa" với lí tưởng cao xa cùng ba Dòng thác cách mạng trên thế giới, phát động các phong trào nghiên cứu khoa học xây dựng quê hương  giàu đẹp sánh vai các cường quốc năm châu.

 

Họ không có thời gian thắc mắc, nhắc nhở đến bữa ăn với những thứ vật chất tầm thường ấy bao giờ. 

Thật ra, những lúc đêm đông gió thổi lạnh lẽo, cuộn mình trong tấm chăn mỏng dưới mái nhà tranh vách đất trằn trọc không ngủ được hay khi thức đêm làm đồ án, ôn thi thì cái bụng bất trị nó không tuân theo lí trí nữa, cứ réo sôi ào ào.

Ai cũng suy nghĩ như ai, tập hợp thành từng nhóm kiếm cái gì bỏ bụng đã. Ai có mì nấu mì, ai có gạo nấu gạo. Không có mì, không có gạo thì nghiên cứu vật chất có trước hay ý thức có trước.

Không có củi thì dỡ các "kết cấu thừa" của kí túc xá. Không có xoong nồi thì mì hay gạo đều nấu bằng chậu rửa mặt. Mì nấu nước sôi một tí là xong. Nấu cơm thì lâu hơn, không có vung phải sáng tạo, đậy bằng giấy lên trên khi nước bắt đầu cạn. Vậy mà gạo cũng thành cơm.

Đói ăn ngói cũng bùi. Hai món chủ lực ấy khi chín tới đều ăn với muối trắng, nhưng sao nó ngon ngọt quá thể. Có khi mì, cơm còn nóng hôi hổi đã nghe vét nồi quèn quẹt. .

Rồi một hôm mấy cậu thì thào có mì, có thịt lợn, có cả hành lá, cà chua . Không biết chúng kiếm đâu ra, thế là nhấm nháy gọi  nhau ra nhà thằng N ở Gò Héo nấu mì ăn, tiện thể mời luôn thày H ở Bộ môn Sức bền vật liệu, thày háo hức đồng ý liền.

Trong khó khăn đói kém công nhận thày trò cũng ít xa cách hơn, rất gần gũi cảm thông.   

Nồi mì chẳng bao lâu đã nấu xong, mở vung ra bốc hơi nghi ngút, mùi thơm ngào ngạt. Màu đỏ cà chua, màu xanh hành lá chen lẫn những miếng thịt thái nhỏ váng mỡ li ti nổi bật trên màu trắng ngà của mì sợi, thật là hấp dẫn.

Đúng là một bữa tiệc, thày trò ngồi xung quanh chuyện trò sôi nổi chén mì có thịt một cách say sưa.  

Bỗng một trò nói :

- Mì nấu với cà chua thịt ngon quá thầy nhỉ? 

Thày trả lời

- Thịt nấu với rơm còn ngon nữa là nấu với mì !!!.

Bây giờ có thể các con cháu chúng ta ngạc nhiên với câu trả lời của thày giáo nhưng tại thời điểm đó là hoàn toàn chính xác cùng với những tràng cười vui vẻ.  

 Chuyện thật, không nói sai tẹo nào. .

Sau này ra công tác trong điều kiện đổi mới tư duy thị trường, các kĩ sư cũng được thưởng thức những bữa tiệc sang trọng sơn hào hải vị, rượu thịt ê hề.

Nhưng miếng ngon nhớ lâu, chúng tôi làm sao quên được cái nồi mì thịt đơn sơ mà thấm đẫm tình thày trò, bè bạn trong sáng vô tư ở đất HƯƠNG CANH.

Một thời để nhớ.

NBS 

10/2021

Ảnh : Nấu mì, nấu sắn, nấu khoai.